Literatura, traducción e documentación no medio hipertextual (PARTE I)

Nesta entrada analizarei o texto escrito polo profesor da Universidade de Valladolid, Carlos Moreno Hernández, que leva por título "Literatura, traducción y documentación en el medio hipertextual".

Para comezar, o autor desmonta a idea de que ferramentas como o hipertexto, ou o hardware, son modernas, situándoas no comezo da propia escritura. En concreto, localiza o emprego do hipertexto dende a biblioteca de Alejandría, e o hardware dende 1598.

De seguido, data a experiencia de xerar textos mediante ordenador por vez primeira en 1954, en Canadá, mentres que dous décadas despois xa se comeza a empregar a literatura asistida en EE.UU, desenvolvida posteriormente por grupos como Ouvroir de Littérature Potentielle (OULIPO), fundado por Raymond Queneau e François Le Lionnais.

Tras esta introdución, Carlos Moreno fálanos dos programas hipertextuales, é dicir, aqueles que (Carlos Moreno, 1997) "enlazan os textos mediando vínculos ou nudos -marcas subliñados en palabras e frases- que poden irse variando a medida que os textos tamén varían". O enlace, tal como afirma o autor, contén todo tipo de información, incluso sonora ou gráfica, de xeito que podemos acceder a todo tipo de contidos que nos permitirán construir unha peza amplia e completa.

Chegados a este punto, cabe preguntarse que camiño tomará a literatura nun futuro, tras unha evolución constante que vai en aumento. Internet é un dos puntos fundamentais de dita evolución, que consegue fomentar o papel de sistema hipermediático que desenvolve a literatura.

Morenocontinúa falando da chamada narrativa hipertextual, así como doutros conceptos como a hiperficción constructiva ou a hiperficción explorativa.

Tras isto, surxe unha nova reflexión: o libro impreso. O autor cuestiona o futuro da literatura lineal impresa, e plantexa diferentes posibilidades. Isto da pé ao asunto da traducción, como forma de relacionar textos e contextos. Fai un repaso pola historia da traducción, dende Descartes ata a traducción automática e a tradución asistida por ordenador.

E de novo reaparece a palabra ordenador, que actúa como pilar fundamental extrapolando a tradición da creación, tradución e relación de textos ás novas tecnoloxías.

A raiz desta cuestión fálanos o editor André Schiffrin nesta entrevista publicada no xornal ABC, derivando tamén cara o futuro da prensa escrita: Schiffrin, André. "Quizá, el futuro del libro impreso esté en manos de las pequeñas editoriales" [en liña].abc.es, 08 de abril de 2011. <http://www.abc.es/20110408/cultura-libros/abcm-quiza-futuro-libro-impreso-201104081505.html> [Consulta 27 de novembro de 2012]